به‌گزارش میراث آریا به‌نقل از روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان خراسان جنوبی، محمد عرب مسئول نمایندگی میراث‌فرهنگی شهرستان سرایان، امروز شنبه 30 بهمن، با اعلام این خبر گفت: «پیشینه نساجی در ایران، به‌استناد آثار مکشوفه در غاری نزدیک دریای خزر، به‌حدود 6500 سال پیش‌ازمیلاد بازمی‌گردد. جاجیم یکی از محصولات تولیدشده صنایع‌دستی است که بافت آن در خراسان جنوبی و شهرستان سرایان رواج دارد.»
او افزود: «بافت جاجیم به‌سبب ویژگی و تمایز آن با سایر بافته‌ها به ”جاجیم‌بافت“ معروف است. مواد اولیه آن پشم است و بافت آن شبیه گلیم است، با این تفاوت که جاجیم را در چهار تخته می‌بافند و پس از بافتن به‌هم متصل می‌کنند و می‌دوزند و برای بافت آن دستگاه (دار) را به‌صورت افقی روی زمین می‌گذارند.»
او گفت: «جاجیم گاه بافته‌ای یک‌رویه و گاه دورویه است و این به‌سبب تارهای اضافیی است که نقشمایه را به‌وجود می‌آورند. این تارها گاه در فاصله میان دو نقشمایه آزادانه در پشت بافته کشیده شده‌اند.»
مسئول نمایندگی میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری شهرستان سرایان یادآور شد: «اولین دوره آموزشی جاجیم‌بافی در روستای بسطاق شهرستان سرایان، با هدف آموزش و ترویج این هنر و کمک به اقتصاد خانواده، با 13کارآموز برگزار شد.»
عرب تصریح کرد: «افرادی که این دوره‌ها را با موفقیت به‌پایان برسانند در پایان پس از قبولی در آزمون علمی و عملی گواهی آموزشی دریافت خواهند کرد و درصورتی‌که این حرفه را به‌عنوان شغل ادامه دهند می‌توانند از مزایای صنعتگری مانند حضور در نمایشگاه‌ها و پرداخت تسهیلات و... بهره‌مند شوند.»
او خاطرنشان کرد: «جاجیم‌بافی یکی از صنایع‌دستی رایج در ایران است که از دیرباز بین خانواده‌های روستایی و عشایر رواج داشته است.»
جاجیم به‌عنوان زیرانداز، پلاس، فرش و رختخواب‌پیچ استفاده می‌شود و همچنین هنگام کوچ عشایر برای بسته‌بندی و جابه‌جایی اسباب و لوازم و گاهی به‌عنوان بالاپوش گرم از آن بهره می‌برند.
در ایران جاجیم را بیشتر بر روی کرسی و رختخواب‌های کنار اتاق می‌اندازند یا به‌عنوان رختخواب‌پیچ، روانداز، حتی رویه لحاف، کاور مبل، انواع کیف، کفش و... از آن استفاده می‌کنند. حتی در برخی از خانواده‌های روستایی جاجیم را به‌عنوان چشم‌روشنی و جهیزیه نوعروسان هدیه می‌دهند.
گلیم‌بافی هنری از گذشته‌های خیلی دور
مسئول میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری شهرستان سرایان همچنین اظهار کرد: «یکی از اصیلترین صنایع‌دستی ایران گلیم‌بافی است و گلیم نوعی بافت بدون پرز است که از تاروپود تشکیل شده و مانند قالی گره و پرز بلند ندارد و بافت آن بیشتر در مناطقی رایج است که مردم به دام‌پروری مشغول‌اند.»
محمد عرب افزود: «هنر گلیم‌بافی یکی از اصیلترین و زیباترین هنرهایی است که از گذشته‌های خیلی دور در شهرستان سرایان رواج داشته و هم‌اکنون نیز زنان هنرمند این شهرستان به بافت این محصول زیبا مشغول‌اند.»
او اضافه کرد: «یکی از اهداف این نمایندگی آموزش منتج به اشتغال است؛ از همین رو، دوره آموزش گلیم‌بافی با 16 هنرآموز در روستای بسطاق شهرستان سرایان برگزار شده که هر هنرآموزی دوره را با موفقیت به‌اتمام برساند گواهی پایان دوره دریافت می‌کند و درصورت ایجاد کارگاه تولیدی یا خانگی می‌تواند از تسهیلات کم‌بهره نیز بهره‌مند شود و تولیدات خود را در نمایشگاه‌ها به‌فروش برساند.»
گلیم نوعی فرش بدون پرز است که با درگیری تاروپود به یکدیگر ایجاد می‌شود؛ معمولاً برای تار آن از پنبه و پشم و گاهی هم نخ ابریشم و برای پود آن از نخ‌های پشمی و کرک و ابریشم به‌صورت رنگی بهره می‌برند. گليم‌بافی مقدمه‌ای برای بافت فرش بوده است.
انتهای پیام/
